U selu Šurmanci, smještenom uz rijeku Neretvu u općini Čapljina, Bosna i Hercegovina, nalazi se jedan od najimpresivnijih arheoloških lokaliteta u regiji – preko stotinu ilirskih tumulusa, poznatih kao gromile. Ove drevne grobne humke, izgrađene vjerovatno od strane ilirskih plemena Ardijejaca i Daorsa, svjedoče o bogatoj historiji koja seže tri hiljade godina unazad.
YouTube kanal Balkan Explore objavio je zadivljujuću reportažu o ovom lokalitetu, popraćenu snimkama drona koje otkrivaju veličanstvenost i gustoću ovih gromila. Snimci iz zraka prikazuju stotine tumulusa raspoređenih po visoravni, stvarajući prizor koji oduzima dah i naglašava značaj ovog mjesta.
Svaka gromila, građena od kamenja i zemlje, služila je kao grobno mjesto za ilirske plemiće, često popraćeno prilozima poput oružja, nakita i keramike, što ukazuje na složenu društvenu strukturu i vještine obrade metala.
Historijski gledano, ilirski tumulusi u Šurmancima dio su šire mreže gradinskih naselja koja su Iliri podizali na uzvišenjima radi zaštite i kontrole trgovačkih putova. Ovi lokaliteti, građeni tehnikom suhozida, često su bili okruženi više prstenova zidova, a Šurmanci su posebni po izuzetnoj koncentraciji gromila na jednom mjestu.
Reportaža Balkan Explore ne samo da dokumentuje arheološku vrijednost ovog mjesta, već i poziva na dalja istraživanja i zaštitu.
Ilirski tumulusi u Šurmancima nisu samo kamen i zemlja – oni su svjedočanstvo o životu, vjerovanjima i umijeću drevnih Ilira.
Za više detalja, pogledajte reportažu na YouTube kanalu Balkan Explore:
