U historijskoj odluci koja je izazvala snažne reakcije širom Evrope i Bliskog Istoka, Španija je zvanično usvojila zakon kojim se uvodi sveobuhvatan embargo protiv Izraela. Ova mjera uključuje zabranu izvoza i uvoza vojne opreme, tranzita avionskog goriva s potencijalnom vojnom upotrebom, te blokadu proizvoda iz izraelskih naselja na okupiranim teritorijama.
📜 Šta tačno podrazumijeva embargo?
Prema uredbi koju je usvojio španski parlament:
– ❌ Zabranjen je sav izvoz i uvoz vojne opreme, tehnologije i proizvoda dvostruke namjene u i iz Izraela.
– ✈️ Zabrana uključuje tranzit avionskog goriva koje može imati vojnu primjenu, kako kopnenim, tako i zračnim putem.
– 🚫 Brodovima i avionima koji prevoze vojni materijal zabranjen je ulazak u španske luke i zračni prostor.
– 🛑 Blokiran je uvoz proizvoda iz ilegalnih izraelskih naselja u Gazi i na okupiranoj Zapadnoj obali.
– 📢 Zabranjeno je oglašavanje proizvoda koji potiču iz tih naselja.
🕊️ Politički kontekst i motivacija
Ova odluka dolazi kao odgovor na izraelsku vojnu ofanzivu u Pojasu Gaze, koja je započela nakon napada Hamasa 7. oktobra 2023. godine. Španija je od tada prestala s prodajom vojne opreme Izraelu, a sada je embargo zakonski učvršćen kao dio šireg paketa sankcija.
Premijer Pedro Sánchez je ovu mjeru opisao kao “pionirski potez na međunarodnom nivou”, dok je ministrica odbrane Margarita Robles naglasila da je riječ o “posljednjem koraku u dugom procesu”.
🗳️ Parlamentarna dinamika
Zakon je usvojen tijesnom većinom, uz podršku ljevičarskih i regionalnih stranaka, uključujući Podemos. Konzervativna Narodna stranka (PP) i krajnje desničarski Vox glasali su protiv. Izraelska ambasada u Madridu kritikovala je tajming glasanja, nazivajući ga “perverznim i nehumanim”, jer se poklopio s godišnjicom napada Hamasa.
🌍 Španija kao evropski presedan
Ovom odlukom, Španija postaje prva članica Evropske unije koja je formalno usvojila zakon o embargu protiv Izraela. Mjera uključuje i povećanu humanitarnu pomoć Palestini, te dodatne sankcije protiv kompanija koje posluju s izraelskim naseljima.
