I dok većina njegovih vršnjaka razmišlja o svakodnevnim životnim izazovima, Mirza Grebo iz Sarajeva bavi se – stvaranjem novih elemenata! Ovaj briljantni mladić, koji je prve korake u nauci napravio na Prirodno-matematičkom fakultetu u Sarajevu, danas radi doktorat na jednom od najprestižnijih svjetskih univerziteta – UC Berkeley u Kaliforniji.
Još tokom studija u Sarajevu, Grebo se zaljubio u nuklearnu hemiju, iako su mogućnosti za eksperimentalni rad u BiH bile skromne. Uprkos tome, nije odustao. Njegova znatiželja i posvećenost nauci odvele su ga najprije na Tehnički univerzitet u Minhenu (TUM), gdje je upoznao fascinantni svijet superteških elemenata – hemijskih elemenata koji nadilaze granice poznatog periodnog sistema.
Danas, kao doktorand na UC Berkeleyju, Mirza radi u elitnoj naučnoj grupi koja ima dugu i slavnu tradiciju. Ova institucija bila je dom Robertu Oppenheimeru, Glennu Seaborgu i Ernestu Lawrenceu – velikanima koji su oblikovali savremenu nauku. Zajedno sa svojim timom, Mirza se bavi sintezom i karakterizacijom najtežih poznatih elemenata, ali i proučavanjem hemijskih osobina kratkoživućih elemenata poput lorencija.
Ipak, najveći izazov tek dolazi. Mirza i njegov tim pripremaju se za istorijski trenutak: potragu za elementom broj 120, poznatim kao Unbinilijum (Ubn). Riječ je o hipotetičkom elementu koji bi, ako se otkrije i potvrdi, mogao donijeti revoluciju u svijetu hemije. Njegova sinteza zahtijeva izuzetno sofisticiranu opremu i globalno partnerstvo među istraživačkim centrima, ali ako neko ima znanje i upornost za taj podvig – to je upravo ovaj Bosanac.
UC Berkeley, gdje Grebo trenutno istražuje, poznat je kao najproduktivnija akademska institucija kada je riječ o otkrićima novih elemenata – njih čak 20. Taj broj nije postigao nijedan drugi univerzitet na svijetu.
O cijelom ovom uspjehu oglasio se i dr. Edhem Čustović, poznati bosanskohercegovački naučnik, koji je na svom Facebook profilu objavio emotivnu poruku podrške:
“Mirzin put je inspiracija za sve nas i dokaz da uz trud, odlučnost i znanje, Bosanci i Hercegovci mogu doprinositi naučnim otkrićima na globalnom nivou. Bravo, Mirza!”
Dok svijet s nestrpljenjem očekuje novu stranicu u istoriji hemije, BiH već ima razlog za ponos – jer jedan od svojih najboljih umova sada mijenja pravila igre u samom srcu naučnog svijeta.
